بررسی تاثیر سوزاندن بقایای گیاهی بر کانی شناسی و اشکال مختلف کربن در برخی از خاک های خوزستان

سوزاندن بقایای گیاهی در مزارع معمولاً با هدف کنترل بیماریها و یا برای تسریع در آماده سازی مزرعه برای کشت بعدی انجام می شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سوزاندن بقایای گیاهی بر کانی¬شناسی و اشکال مختلف کربن خاک صورت گرفت. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد که عوامل آزمایش شامل عمق نمونه برداری در سه سطح ( 5-0 و 15-5 و30-15 سانتیمتر)، سوزاندن بقایا در دو سطح (قبل از سوزاندن بقایای گیاهی و بعد از سوزاندن بقایای گیاهی) و نوع مزرعه در دو سطح (مزرعه ذرت و نیشکر) بود. بررسی نتایج در ارتباط با تفاوت بین مزارع ذرت و نیشکر بر تغییرات محتوای عناصر در خاک نشان داد که مزرعه نیشکر از نظر محتوای پتاسیم، کلسیم و منیزیم و فسفر نسبت به مزرعه ذرت غنی تر است. نتایج بررسی تاثیرات سوزاندن بقایا بر خصوصیات خاک نیز نشان داد که سوزاندن بقایای گیاهی مقدار هدایت الکتریکی ، سدیم ، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر خاک را افزایش داده است. همچنین بررسی تاثیر عمق نمونه برداری نیز تغییرات هدایت الکتریکی در اعماق مختلف خاک و کاهش شوری، فسفر، کلسیم، پتاسیم و منیزیم خاک را با افزایش عمق نشان داد. مطالعه تاثیر تیمارهای آزمایشی بر اشکال مختلف کربن نیز حاکی از افزایش عمده ترکیبات کربنی پس از سوختن مزرعه بوده، به نحوی که مقایسه میانگین های تاثیر عوامل آزمایشی بر تغییرات محتوای کربن آلی خاک نشان داد که مزرعه نیشکر از نظر محتوای کربن آلی، کربن ماده آلی ذره ای درشت و ریز، کربن محلول در آب و کربن قابل اکسید شدن با پرمنگنات پتاسیم غنی تر از مزرعه ذرت است. اما کربن زیست توده در مزرعه نیشکر از مزرعه ذرت کمتر بدست آمد. به علاوه، سوزاندن بقایا محتوای کربن آلی و کربن ماده آلی ذره ای درشت و ریز و کربن محلول در آب را افزایش داد. اما سوزاندن بقایا میزان کربن قابل اکسید شدن با پرمنگنات و همچنین میزان زیست توده میکروبی را کاهش داد.